Günlük yaşantılarımızda köklü değişimlere sebep olan Covid-19 dijitale bakışımızı da tamamen değiştirdi. İnternet kullanımı 2020 Mart ayında büyük artış gösterdi. Home-office çalışanlar, uzaktan eğitim görenler ve eğlence amaçlı internette daha çok vakit geçirenler bu artışın önde gelen aktörlerinden oldu.
İnternet kullanımının artışı siber saldırıların da artmasına sebep oldu. Covid-19’un siber bir pandemiye sebep olduğunu söylemek mümkün. Covid-19 ile birlikte daha önce interneti sık kullanmayan bireyler bile daha çok online olmaya başladı. Phishing (yemleme) saldırılarına karşı bilinçli olan bireylerin bile saldırı kurbanı olabildiği günümüzde bilinçsiz kullanıcı artışı siber saldırıların başarılı olmasında büyük rol oynadı.
Home-office çalışanlar, uzaktan eğitim görenler veya eğlence amaçlı internette daha çok vakiit harcayan bireyler basit siber güvenlik önlemleri ile mega saldırılardan bile korunabilirler. Mega ve kompleks olan saldırıların bile bazen bir phishing e-postası ile başladığı unutulmamalıdır.
VPN (Sanal Özel Ağ)
Covid-19 sırasında VPN (Sanal Özel Ağ) programı kullandınız mı? Home-office çalışıyorsanız şirket ağına VPN teknolojisi aracılığıyla evinizdeki Wi-Fi ağı üzerinden bağlanıyor olabilirsiniz.
VPN nedir?
VPN nedir? VPN, bilgisayardan bilgisayar gibi bir cihaza veya ağdan ağa oluşturulabilen sanal özel bir ağdır. Çok uluslu şirketlerin farklı ülkelerdeki ofisleri VPN sayesinde merkez ofis ağına bağlanır. Önceden bu tamamen fiziki kablolarla gerçekleştirilirken VPN sayesinde tamamen sanal olarak gerçekleştiriliyor.
VPN programları ise kişisel kullanımda bireylere gizlilik ve güvenlik sağlıyor.
VPN ne işe yarar?
VPN programları IP adresinizi yeni bir IP adresi ile gizler. IP adresler fiziki konumu gösterdiği için değişen IP adresiniz ile internet üzerinde anonim olursunuz.
VPN programları veri alışverişinizi şifreler. Online olmak veri alışverişi gerçekleştirmek demektir. VPN programını aktifleştirdiğinizde veri paketleriniz çeşitli kriptografi algoritmaları ile şifrelenir. Veri paketlerinin şifrelenmesi çevrimiçi aktivitelerinizin şifrelenmesi demektir.
İnternet servis sağlayıcısı, ağ operatörleri veya üçüncü partiler VPN kullandığınızda çevrimiçi aktivitelerinizi göremez. İnternet servis sağlayıcınız normal koşullarda aktivitelerinizi görür ve kaydeder.
Şifresiz Wi-Fi ağlarda aktiviteleriniz sadece ağ operatörleri ve internet servis sağlayıcısı tarafından değil, siber saldırganlar tarafından da görülebilir. VPN programları aktivitelerinizi şifrelediği için şifresiz ortak Wi-Fi ağlara VPN ile bağlanabilirsiniz.
Cihaz Güvenliği
Bilgisayarınızı en son ne zaman güncellediniz? Güncellenmeyen bilgisayarların siber saldırılara karşı savunmasız olabileceğini biliyor musunuz? 2017 yılında WannaCry fidye solucanı yüzbinlerce bilgisayarı etkiledi. Bu bilgisayarlardan hiçbirine Windows’un yayınladığı güncelleme yüklenmemişti. Halbuki, Windows bu kötücül yazılıma karşı korunma sağlamak adına güncelleme yayınlamıştı.
Bilgisayar, akıllı telefon ve tabletlerinizi mümkünse otomatik güncellemeye alın.
Program Güvenliği
Bilgisayarınızda herhangi bir lisanssız ürün kullanıyorsanız siber risklere karşı savunmasızsınız demektir.
Lisanssız ürünler veya orijinal kaynak harici indirilen programlar ve yazılımlar güvenli değildir. Başka kaynaktan indirilen programlar içinde kötücül yazılım indirebilir. Orijinal olmadığı için güncelleme alamayan programlara kötücül yazılım bulaşabilir.
Bilgisayarda en çok kullanılan programlardan biri aslında tarayıcıdır. Gizlilik ve güvenlik açısından sırasıyla Mozilla Firefox, Brave, Google Chrome, Apple Safari veya Opera tercih edebilirsiniz.
Mozilla Firefox tamamen açık kaynak koda sahiptir. Üçüncü parti çerezleri engeller.
İletişim Güvenliği
Covid-19 ile birlikte mesajlaşma uygulamalarının kullanımı büyük artış gösterdi. Bu mesajlaşma sosyal medya platformları ve anlık mesajlaşma uygulamaları olarak da düşünülebilir.
Instagram, Twitter veya Snapchat üzerinden gönderilen mesajlar uçtan uca şifreli değildir. Facebook iletişimleri de varsayılan olarak şifreli değildir.
2021 Ocak ayında WhatsApp’ın yeni kullanıcı sözleşmesi duyurusu sonrasında birçok kişi Telegram’a yöneldi. Aslında Telegram konuşmaları varsayılan olarak şifreli değil.
Uçtan uca şifreleme sağlayan mesajlaşma uygulamalarına örnek olarak Signal, Wickr, Threema, Viber, Wickr ve iMessage’ı verebiliriz.
Signal uygulaması en güvenilir uygulamalardan biridir. Signal üzerinden yapacağınız her türlü sesli, görüntülü veya yazılı iletişim uçtan uca şifrelenir. Signal bu şifrelemeyi kendi oluşturduğu protokol ile yapar.
Viber dünya genelinde 260 milyondan fazla kullanıcıya sahiptir. Viber kullanırken dikkat etmeniz gereken grup sohbetlerinin uçtan uca şifrelenmemesidir.
iMessage sadece iOS cihazlarda mevcuttur. Mesajlar uçtan uca şifrelenir fakat mesaj gönderdiğiniz kişi iOS kullanmıyorsa iletişiminiz şifrelenmez. Facetime üzerinden gerçekleştirilen sesli ve görüntülü aramalar da uçtan uca şifrelenir.
Telegram üzerinde mesajlarınızı şifrelemek için ‘’Secret Chat’’ özelliğini aktifleştirmelisiniz.
