Jantlar, arabanın görselliğini güzelleştiren modifiye unsurları olarak değerlendirilse de aslında aracın doğrudan aks sistemiyle bağlantılıdır. Bu nedenle taşıtın hareket kabiliyetinde son derece önemli bir yere sahiptirler.
Jantlar toplamda dört bölümden meydana gelir. Bunlar jant çemberi, disk, segman ve kombine çemberdir. Kombine çember genel olarak jantın bütünü olarak kabul edilir ve lastiğin tabanı da bu alana üzerine oturtulur. Jantları genel anlamda tanıdıktan sonra gelelim ‘jant ölçüsü nasıl hesaplanır’ sorusuna.
Jantın ölçüsünün nasıl hesaplanacağı ve jantın genel yapısı hakkında :
Jant Ölçüsü Belirleme Yöntemi
Aracın jantını değiştirmek istediğiniz de ilk dikkat etmeniz gereken genişliktir. Genişliğin fazla olduğunda jant içeriye doğru ya da dışarıya doğru uzayabilir. Böyle bir durum aracın yürür aksamı üzerinde olumsuz etkiler yaratır. Jantın genişliğini belirlemek için flanş adı verilen çıkıntılardan yararlanılır. Her iki yanda bulunan flanşları dahil etmeden metreyle ölçerek kolaylıkla jantınızın genişliğini öğrenebilirsiniz.
Jant ölçüsü belirlerken dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli noktaysa çaptır. Yeni almak istediğiniz jantın ölçüsü, aracınızın kullanıcı kılavuzunda belirtilen değerlerden fazla olmamalıdır. Aksi halde aracın yürür aksamı ve çamurlukları zarar görecek, meydana gelen lastik sürtünmesinden dolayı yakıt tüketimi artacaktır. Sürtünmeye bağlı deforme olan lastiklerin sık değiştirilmesi de farklı bir ekonomik yüktür. Bir jantın ölçüsünü belirlemenin en kolay yöntemi ise genellikle jant kolları arkasında bulunan ve üretici firma tarafından işlenen ölçüdür. Bu ölçüyü baz alarak yeni jant satın alabilirsiniz. Ancak ölçünün deforme olması durumunda aşağıdakileri listelenenleri ölçerek aracınızın jant ölçüsünü bulabilirsiniz;
- Jant Çapı
- Jant Genişliği
- Offset
- Bijon Adeti
- Bijon Aralığı
Jant Çapı
Jant flaşlarının alt kısmından yapılan ölçüyle belirlenir; ancak ölçü santimetre cinsinden değil inç cinsindendir. Normal şartlar altında otomobil jantları 13 inçten başlar; özel araçlarda ise bu ölçü 30 inçe kadar çıkabilir.
En yaygın bulunanlar ise 16 inç janttır. Genellikle jantın iç kısmında, jantın genişliğiyle beraber yazılır. 1 inçin santimetre karşılığı ise 2.54’tür. Tercih ettiğiniz jantın çapı fabrikanın verdiği ölçülerin dışında ise çamurluğa sürtünme gerçekleşebilir. Böyle bir sürtünmede aracın lastikleri çabuk deforme olacağı gibi aks sistemi de olumsuz etkilenecektir.
Jant Genişliği
Jant flaşlarının iç kısmından ölçülür ve ölçü değeri jant çapında olduğu gibi inç cinsindendir.
Otomobil jantları 5 inçten başlasa da özel araçlarda bu ölçü 15 inçe kadar çıkabilir. Araca takılabilecek olan maksimum jant genişliği fabrika tarafından belirlenir. Bu ölçünün aşılması durumunda jantın içeri ya da dışarı doğru yanaşması kuvvetle muhtemeldir. Böyle bir durumda sürtünmeye yol açabilir.
Flanş Tipi
Flanş lastiğin jantla temas noktasıdır ve amacı da lastiğin janta tam olarak oturmasını sağlamaktır. Aracı üreten firmaya göre flanş tipi değişkenlik gösterebilir. Aracın flanş değeri J, JJ, JK, K, L,B, P, D ve H harfleri kullanılarak jantın iç kısmında belirtilir.
Jant Offseti
Jant offseti, jantın diş kısmından iç göbeğe olan mesafesidir. Genellikle -50 ila +70 arasındadır. Jantın göbeği dışarıya doğruysa pozitif, içeri doğruysa negatif, eğer tam ortalıysa sıfır offsettir. Birçok araçta offset değeri +20 ila atmış arasında yer alır. Offset değeri arttıkça jantın göbeği dışarıya dışarı doğru yakınlaşır.
Bijon Adeti
Bijon jantla otomobil aksını bağlayan civatalardır. Sayısı 3 ila 8 arasında değişebilir.
Bijon Aralığı
Jant üzerinde dairesel olarak konumlandırılan bijonların arasındaki mesafeyi ifade eder. Hesaplanması milimetre cinsinden olup jantın iç kısmında belirtilir.
Merkez Boşluğu
Jantın tam ortasında yer alan boşluğun amacı merkezlemedir ve bu sayede bijonlara düşen yük ciddi anlamda azaltılır. Ayrıca balans bozulması gibi sorunlarda en aza indirgenir. Merkez boşluğunun standart bir değeri yoktur. Her marka farklı merkez boşluklarına sahip jant modelleri üretir. Bu farkı kapatabilmek adına merkez boşluğu bilezikleri üretilmektedir.
