Merhaba Teknoloji Haberleri ailesi , Bugün Video dosya formatları ve özellikleri’nden bahsedeceğiz.
[toc]
Video görüntüler, bir konu hakkında bilgi vermek için internette en çok kullanılan yöntemlerden biri haline geldi. Özellikle Youtube üzerinden milyonlara ulaşma gibi bir imkan söz konusu olduğu için artık insanlara anlatacak bir şeyleri olan kişiler kolayca video çekebiliyorlar.
Ancak videoların bilgisayar ortamında düzenlenmesi barındırılması ve teknik tabiriyle render’ının alınmasındaki sıkıntılar gibi durumlar nedeniyle video dosyaları birbirinden farklı formatlara sahiptir.
Video dosyaların formatlarını birçoğumuz bilsek de bu formatların özelliklerini bilmiyoruz. Biz de daha detaylı bir şekilde video format dosyalarının özelliklerinin ne olduğundan bahsettikten sonra bu formatlara dair bilinmesi gerekenlere yer vermek istedik. Hemen başlayalım.
En çok kullanılan video dosya formatları ve özellikleri
Video dosya formatlarının özelliklerinden bahsetmeden önce farklı formata sahip iki video dosyası ile aynı video düzenleme aracını kullanarak işlem yapmanın mümkün olup olmadığı sorusuna cevap verelim.
İki dosyayı görüntü kalitesi veya format farklılığı olsa da birleştirerek aynı kalitede ayarlayan gelişmiş programlar mevcut. Eğer dosya birleştirme işlemini bu programları kullanarak yaparsanız formatları farklı da olsa dosyaları kolayca birleştirebilirsiniz.
Bizim önereceğimiz program aynı zamanda online olarak da video dosyası düzenlemeye imkan tanıyan Fastreel programıdır. Programa https://www.fastreel.com/tr/online-video-kesici.html linkinden erişim sağlayabilirsiniz.
Bu sık sorulan soruya da cevap verdiğimize göre artık video dosya formatlarının özelliklerine geçebiliriz.
Aşağıda belirteceğimiz dosya uzantılarının üretilme amaçları farklılık gösterir. Zaten bu nedenle birbirinden farklı ve burada belirteceğimiz dosya formatları bulunmaktadır.
Burada belirteceğimiz dosya formatlarının bazıları yüksek görüntü kalitesi için kullanılırken bazıları görüntü kalitesinden ziyade boyuta odaklanmaktadır. Formatların her birinin özelliklerine yine kendi başlıklarında yer vereceğiz.
AVI (Audio Video Interleaved)
İlk video dosya formatımız en çok bilinen formatlardan biri olan AVI formatı. Açılımı Audio Video Interleaved, yani Ses ve görüntü içeren dosya biçiminde çevrilebilecek AVI formatının tarihi 1992 yılına kadar dayanıyor. Windows’un o tarihlerde kullandığı bir format olması nedeniyle özellikle 90’lar ile 2000 arasında kullanılan en popüler video uzantı biçimidir.
AVI’ye video ve ses içeren dosya denmesinin sebebi, farklı ses dosyalarını aynı görüntü için kullanmaya imkan tanımasıdır. Bir AVI dosyasında aynı filmin farklı dublaj seçeneklerine yer verilebilmektedir. Bu nedenle bu kadar yaygın kullanılan bir dosya biçimi olmuştur.
AVI’nın dezavantajı ise ne yazık ki dosya boyutunun çok fazla olmasıdır. Bu yüzden günümüzde çok tercih edilmemektedir.
MP4 (MPEG – 4)
2001 yılında kullanılmaya başlanmış bir video dosya formatıdır. Bu kadar popüler olmasının sebebiyse aynı dosya içerisinde hem ses hem görüntü hem de altyazı gibi diğer bileşenlerin de toplanmasına imkan tanımasıdır.
İleride ne olduğundan daha detaylı olarak bahsedeceğimiz farklı codec’leri desteklemesi MPEG – 4 formatının bu kadar popüler olmasının en önemli sebebidir.
Bu özelliği nedeniyle MP3 formatının devamı olarak da düşünülebilir.
MKV (Matroska Video Container)
MKV, MPEG – 4 formatından bir sene sonra piyasaya çıkmış olan bir video formatı türüdür. Daha çok internet yayıncılığı için üretilmiş bir video format tipidir.
MKV formatındaki bir video dosyasında video ve farklı içeriğe sahip ses dosyalarıyla birlikte farklı dillerde istenen sayıda altyazı ve meta veriler gibi dosyalar da aynı yerde bulunabilmektedir.
Halihazırda kullanılabilen en esnek dosya formatı tiplerinden biridir. MKV tipindeki video dosya formatı içerisinde DivX, Xvid, RV9 gibi görüntü dosyaları yer alabilir. Ayrıca MP3, MP2, AC3 ve DTS gibi ses dosyaları yine MKV formatındaki dosyalarda yer alabilen ses dosyası türleridir.
FLV (Flash Video)
İlk çıktığı gün popülerliği yüksek olsa da zaman içerisinde kullanımı günden güne azalan bir video dosyası formatıdır. FLV tipi dosya, boyut olarak diğer video dosyalarına kıyasla daha düşük boyuta sahiptir. Flash ile hazırlanan videoların da yıllarca bu formatta kaydedildiği ve oynatıldığı göz önüne alındığında zamanında en çok tercih edilen video formatı olarak düşünülebilir.
En çok kullanılan codec’ler ve özellikleri
Video dosya formatlarının yanı sıra video dosyaları ile ilgili bilinmesi gereken bir diğer kavram da codec kavramıdır.
Codec paketleri bir videonun kaydedilirken sıkıştırılması ve açılırken bu sıkışıklığın giderilmesi amacına hizmet eden bilgisayar algoritmalarıdır.
Codec’ler sayesinde video dosyaları olduğundan çok daha az yer kaplayabilirler. Bu da video dosyaların barındırılmasında en önemli yenilik şeklinde görülebilir.
WMV (Windows Media Video)
Adından da anlaşılacağı üzere Microsoft’un 1999 yılında geliştirdiği bir codec olan Windows Media Video tarzındaki codec, bilgisayarınızda yer alan video ve akış uygulamalarını yönetmenizi sağlar.
WMV kodeği ile sıkıştırılmış dosyalar sistem üzerinde bulunan kaynakların çok azını kullanır. Ayrıca kaliteyi koruyarak özellikle web sitelerinde oynatılacak videolar için kullanışlı bir ortam sağlar.
XVID (H.263 / MPEG – 4 Part 2)
2001 yılında DivX’e en önemli rakip olarak geliştirilen bir codec’tir. Geliştirildiği yılda DVD filmlerinin CD boyutuna indirilmesi için kullanılıyordu.
XVID, pek çok oynatıcı ile uyumlu bir codec türüdür. Ayrıca görüntülerin kalitesini optimize edecek farklı düzenlemeleri de bünyesinde barındıran ve günümüzde yoğun bir şekilde kullanılan bir codec türüdür.
X265
X265, H.264’ün bazı özellikleri geliştirilen versiyonu olarak piyasaya sürülmüştür. En yüksek görüntü kalitesine sahip videoların kodlandığı bir codec paketidir. 8K’ya kadar olan çözünürlükleri desteklemektedir. Ayrıca açık kaynaklı ve akış optimizasyonuna sahip bir özelliği vardır.
Sıkıştırdığı videoların kalitesini korurken aynı zamanda bir önceki versiyonu olan H.264’ten iki kat daha optimize bir sıkıştırma performansı sergilemektedir.